درمان ناباروری در زنان به طور کامل به علت ناباروری آن ها بستگی دارد. با شناسایی علت ناباروری زنان ، از جمله آسیب لوله های فالوپ، مشکلات هورمونی، مسائل مربوط به دهانه رحم و.. می توان با روش های مختلف اقدام به درمان نمود. سوال هایی که برای افراد پیش می آید این است که چه عواملی باعث ناباروری زنان می شود؟ چه روش هایی برای درمان ناباروری زنان وجود دارد؟در این مبحث مروری بر نحوه درمان زنان ارائه خواهد شد. با ما همراه باشید؛
بیشتر زوج هایی که حداقل دو بار در هفته رابطه جنسی محافظت نشده دارند، می توانند در طی یک سال باردار شوند. اگر بارداری بعد از یک سال اتفاق نیفتد، زن و مرد نابارور تشخیص داده می شوند. علت ناباروری می تواند ناشی از مشکلاتی در مردان، زنان و یا هر دو شریک باشد. در بعضی از زوجین، هیچ دلیل ناباروری یافت نخواهد شد و در زوج های دیگر بیش از یک علت وجود دارد.
اهمیت علت ناباروری
هنگامی که تشخیص داده شود ناباروری از طرف خانم می باشد، احتمال موفقیت برای دستیابی به بارداری بالا خواهد بود.
اینکه آیا روش انتخابی درمان ناباروری موفق است یا خیر، بستگی به عوال مختلفی دارد از جمله:
- علت اصلی مشکل
- سن زن
- سابقه وی در مورد حاملگی های قبلی
- چه مدت او مشکلات ناباروری داشته است؟
- وجود یا عدم وجود ناباروری از طرف مرد
درمان نازایی در خانم هایی که ناباروری آن ها به دلیل مشکلات تخمک گذاری است، موفقیت آمیز تر خواهد بود. به احتمال زیاد در نازایی های ناشی از صدمه به لوله های فالوپ یا آندومتریوز شدید درمان با داروها و همچنین لقاح آزمایشگاهی امکان پذیر است.
اولین قدم برای درمان ناباروری در بسیاری از موارد، درمان علت اصلی ناباروری است. به عنوان مثال، در مواردی که بیماری تیروئید باعث عدم تعادل هورمون ها می شود، داروهای درمان تیروئید ممکن است بتوانند باروری را بازیابی کنند.
روش های درمان ناباروری
یک سری روش ها برای درمان ناباروری وجود دارد که در ادامه به شرح هر کدام از آن ها می پردازیم :
آزمایشات ناباروری
پزشک ممکن است برای تشخیص علت ناباروری تست های مختلفی از جمله آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون و بیوپسی آندومتر برای بررسی لایه رحم انجام دهد. برای تشخیص ناباروری، پزشک متخصص اطلاعاتی مانند تاریخ و تعداد رابطه جنسی، تاریخچه سلامت، داروها، تاریخ عادت های ماهیانه را مورد بررسی قرار می دهد.
مردان معاینه فیزیکی و غالباً آنالیز اسپرم را انجام می دهند که سلامت اسپرم را آزمایش می کند.
برای یک زن، انجام معاینه بدنی، از جمله معاینه لگن و آزمایش خون برای اندازه گیری سطح هورمون انجام می شود. تخمدان ها و رحم ممکن است توسط سونوگرافی مورد بررسی قرار گیرند و رادیولوژی نیز می تواند لوله های رحمی و فالوپ را بررسی کند.
در حدود 80٪ از زوجین، علت ناباروری مشکلات تخمک گذاری، انسداد لوله های فالوپ یا مشکلات مربوط به اسپرم مردان خواهد بود. در 5٪ -15٪ زوج ها، تمام آزمایشات طبیعی است و علت آن مشخص نیست.
درمان ناباروری با IVF
این روش قطعی ترین روش درمان ناباروری برای خانم هاست. عمل لقاح در این روش خارج از بدن خانم ها انجام می شود. در این روش نمونه ای از اسپرم های مرد و تخمک زن گرفته و عمل لقاح در محیط آزمایشگاهی انجام می گیرد.
این روش برای زمانی است که لوله های فالوپ به شدت آسیب دیده باشند. در این روش نمونه گیری از تخمک ها به صورت مستقیم از تخمدان انجام می شود. بعد از اینکه عمل لقاح انجام شد و تخمک ها بارور شدند، طبق تشخیص پزشک یک یا چند تخمک که بارور شده اند به رحم زن منتقل می شود و در دیواره رحم قرار می گیرند و بعد از گذشت مدت زمان مشخصی تست بارداری گرفته می شود.
درمان ناباروری با IUI
در این روش که به آن فرآیند شتسشوی اسپرم نیز گفته می شود، از اسپرم مرد نمونه گیری صورت می گیرد و بهترین اسپرم ها را جدا و آماده می کنند. بعد از آن، اسپرم های آماده شده را به داخل رحم زن منتقل می کنند و در ناحیه لوله های فالوپ جایگذاری می کنند. این روش توسط یک لوله باریک و نرم انجام می شود و بدون درد می باشد. در این روش اسپرم ها باید سالم باشند و خوب تحریک شود تا تخمک ها بارور شوند.
درمان دارویی ناباروری زنان
داروهای رایج مورد استفاده در درمان ناباروری، به تحریک تخمک گذاری کمک می کند. نمونه هایی از این نوع داروها عبارتند از:
- کلومیفن یا کلومیفن سیترات
- لتروزول
- گنادوتروپین ها یا گنادوتروپین کوریونی انسانی (hCG)
- بروموکریپتین یا کابرگولین
کلومیفن یا کلومیفن سیترات
کلومیفن دارویی به صورت خوراکی است که باعث تحریک تخمک گذاری خواهد شد. کلومیفن باعث تخمک گذاری در 80٪ از زنان تحت درمان می شود و حدود نیمی از کسانی که تخمک گذاری می کنند موفق به بارداری می شوند.
استفاده از کلومیفن احتمال ابتلا به بارداری چندگانه را افزایش می دهد. حدود 10٪ احتمال بارداری دو قلو وجود دارد، اما داشتن سه قلو یا بیشتر بسیار نادر است(کمتر از 1٪ موارد).
اگر یک خانم پس از مصرف کلومیفن به مدت شش دوره قاعدگی باردار نشود، پزشک متخصص ممکن است سایر روش های باروری را تجویز کند.
لتروزول
لتروزول یک قرص خوراکی است که باعث کاهش میزان استروژن در زنان خواهد شد و تخمدان های او را برای انتشار تخمک تحریک می کند.
لتروزول در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است در مقایسه با کلومیفن بهتر عمل کند.
گنادوتروپین ها و گنادوتروپین کوریونی انسانی (hCG)
گنادوتروپین ها داروهای باروری هستند که هورمون تحریک فولیکول (FSH، هورمون لوتئینیزه (LH) یا ترکیبی از این دو را در خود دارند. این دارو در خانم های نابارور تزریق می شوند تا تخمک ها را مستقیماً در تخمدان ها تحریک کنند و منجر به تخمک گذاری شود.
احتمال تولد چندگانه با گنادوتروپین ها نسبت به کلومیفن بیشتر است و 30٪ از خانم هایی که بارداری را با این دارو تجربه می کنند دارای زایمان های چند قلو هستند.
hCG نیز هورمونی است که می تواند پس از ایجاد فولیکول ها باعث ترشح تخمک شود.
بروموکریپتین یا کابرگولین
بروموکریپتین و کابرگولین قرص های خوراکی هستند که باعث می شوند سطح غیر طبیعی هورمون پرولاکتین را بهبود بخشند، این هورمون می تواند در تخمک گذاری اختلال ایجاد کند. رشد هیپوفیز، استفاده از برخی داروهای خاص، از جمله داروهای ضد افسردگی، بیماری کلیوی، و بیماری تیروئید می تواند باعث بالا رفتن سطح پرولاکتین شود.
بروموکریپتین یا کابرگولین به 90٪ از خانمها کمک می کند تا سطح پرولاکتین طبیعی داشته باشند.
توجه داشته باشید؛ این داروها از طریق تزریق یا به صورت قرص و بسته به موارد استفاده، در دزهای مختلف توسط پزشک متخصص تجویز می‌شود.
روش های جراحی برای درمان ناباروری زنان
در ابتدا از شما می خواهیم صحبت های دکتر زارع پور را در خصوص درمان ناباروری بشنوید :
اگر اختلال در لوله های فالوپی دلیل ناباروری باشد، می توان از عمل جراحی برای ترمیم لوله ها یا از بین بردن انسداد لوله ها استفاده کرد. با این وجود، میزان موفقیت آمیز این نوع جراحی ها پایین است. (تقریبا 20٪ بسته به مهارت پزشک متخصص درمان نازایی).
جراحی های مربوط به لوله های فالوپ همچنین احتمال خطر حاملگی خارج رحمی را افزایش خواهد داد (حاملگی که در خارج از رحم رخ می دهد).
همچنین جراحی برای برداشتن کیست های اندومتریوز در صورتی که علت ناباروری اندومتریوز باشد، احتمال بارداری را دو برابر می کند.
از جراحی نیز می توان برای از بین بردن فیبروم های رحمی و پولیپ ها استفاده کرد که این امر می تواند روی باروری تأثیر مثبتی بگذارد.
خلاصه
بعد از یک سال تلاش ناموفق برای بارداری حتماً به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید، اگر بیش از 35 سال سن دارید، این مدت به چهار تا شش ماه کاهش می یابد.
همانطور که گفته شد احتمال بارداری موفق به علت نازایی بستگی دارد. بیش از نیمی از زوج هایی که به دنبال درمان ناباروری هستند، در نهایت باردار خواهند شد.
