خشکی واژن می تواند برای بسیاری از زنان یائسه مشکل ساز باشد. خشکی واژن نشانه مشخصی از سندرم تناسلی ادراری یائسگی است که به عنوان واژینیت آتروفیک یا آتروفی واژن نیز شناخته می شود. با این وضعیت، بافتهای واژن نازکتر میشوند و به راحتی تحریک میشوند، که ناشی از کاهش طبیعی سطح استروژن بدن شما در طول یائسگی است. خشکی واژن ممکن است برای زنان در هر سنی مشکلساز باشد، اگرچه در زنان مسنتر، بهویژه پس از یائسگی، بیشتر اتفاق میافتد.
علل خشکی واژن
خشکی واژن یکی از علائم رایج یائسگی است – و تقریباً از هر سه زن، یک زن در حین انجام تغییر با آن مواجه می شود. بعد از آن حتی بیشتر رایج می شود. همچنین واژن را نازکتر و انعطافپذیرتر میکند. به این حالت آتروفی واژن می گویند.
سطح استروژن همچنین می تواند به دلیل موارد زیر کاهش یابد :
- زایمان و شیردهی
- برداشتن تخمدان ها با جراحی
- پرتودرمانی یا شیمی درمانی برای سرطان
- داروهای ضد استروژن که برای درمان فیبروم رحم یا اندومتریوز
سایر علل خشکی واژن عبارتند از:
- سندرم شوگرن (یک اختلال خود ایمنی که به سلولهای بدن که رطوبت تولید میکنند حمله میکند)
- داروهای آلرژی و سرماخوردگی
- برخی از داروهای ضد افسردگی
- دوش کردن
مهم نیست که علت آن چیست، خشکی واژن می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. می تواند منجر به خارش، سوزش و مقاربت دردناک شود.
علائم خشکی واژن
با کمی تامل در این زمینه می توان برخی از علائم مشهود را حدس زد. به طور مثال نشانه هایی مانند:
– احساس سوزش
– احساس خارش
– احساس درد هنگام برقراری ارتباط جنسی (حتی در مواردی که خشکی واژن شدید باشد فرد بعد از رابطه ی جنسی دچار خونریزی نیز می شود.)
– ایجاد چین و چروک های پوستی در ناحیه ی تناسلی
در مواردی نیز دیده شده است که فردی که دارای خشکی واژن است، دچار عدم کنترل در دفع ادرار خود می شود و با عطسه یا سرفه ممکن است چند قطره ادرار از ناحیه ی تناسلی او خارج گردد.
درمان خشکی واژن
- مرطوب کننده های واژن (K-Y Liquibeads، Replens، و غیره) هر چند روز یک بار برای مرطوب کردن و حفظ سلامت بافت های واژن استفاده می شود.
- روان کننده های واژن (Astroglide، Jo، Sliquid، و غیره) که در زمان فعالیت جنسی برای کاهش درد هنگام مقاربت استفاده می شود.
- یک کرم، قرص یا حلقه با دوز کم استروژن واژینال، برای تقویت مجدد بافت های واژن. حتی اگر از قرص ها یا چسب های هورمون درمانی سیستمیک استفاده می کنید، در صورت تداوم خشکی واژن و علائم مرتبط، پزشک ممکن است درمان استروژن واژینال با دوز پایین را توصیه کند. اگر سرطان سینه دارید، با پزشک خود در مورد خطرات استروژن درمانی واژینال صحبت کنید.
- Ospemifene (Osphena)، یک داروی تعدیل کننده انتخابی گیرنده استروژن (SERM) که از طریق دهان مصرف می شود برای درمان مقاربت دردناک همراه با آتروفی واژن استفاده می شود. این دارو برای زنانی که سرطان سینه داشته اند یا در معرض خطر بالای سرطان سینه هستند توصیه نمی شود.
- دهیدرواپی آندروسترون (DHEA)، به شکل شیاف واژینال شبانه درمانی است که ممکن است مقاربت دردناک را در زنان یائسه کاهش دهد.
انتخاب بهترین روش برای درمان خشکی واژن را به عهده ی بهترین متخصص زنان و زایمان بسپارید. پزشک با در نظر گرفتن علائم (شدت و میزان خشکی واژن)، مدت زمانی که علائم خشکی واژن ظاهر شده اند و… بهترین راهکار درمانی را برای برطرف کردن خشکی واژن و عوارض ناشی از آن اتخاذ می نماید.
همانطور که می دانید تشخیص مناسب لازمه ی انتخاب راهکار صحیح درمانی می باشد. علائمی همچون؛ سوزش و التهاب واژن، احساس درد هنگام مقاربت و … تنها به علت خشکی واژن نمی باشد و ممکن است علت دیگری مانند:
– عفونت ناحیه تناسلی
– عفونت مجاری ادراری و …
در ایجاد علائم مذکور دخیل باشند.
دارو درمانی خشکی واژن
در مواقعی ممکن است متخصص زنان استفاده از برخی داروهای مخصوص را برای درمان خشکی واژن تجویز نماید. این داروها اکثرا در تعادل هورمونی تاثیر می گذارند تا با متعادل شدن تولید و ترشح هورمون هایی مانند استروژن، خشکی واژن تا حد زیادی درمان شود.
لازم به ذکر است؛ در مواقعی برخی از داروهای ذکر شده را توسط ابزارهای مخصوصی در داخل واژن جای می دهند تا نتایج و تاثیرات حاصل از آن سریع تر ظاهر شود. به طور مثال:
– قرار دادن قرص vagifem داخل واژن.
درمان خشکی واژن با لیزر
با افزایش سن و کاهش کلاژن و الاستین پوست شاهد خشک شدن و ترک خوردن پوست هستیم. با پیشرفت تکنولوژی و فناوری دستگاه های مفیدی در عرصه ی پزشکی ابداع شده اند. لیزرهای مخصوصی در درمان خشکی واژن تاثیر می گذارند.
همانطور که در مقاله ی جوانسازی واژن بیان شده است؛ اشعه های ساطع شده از این لیزرها باعث تحریک تولید داربست های جوانساز (کلاژن و الاستین) می شوند. با ادامه ی این روند خاصیت ارتجاعی و انعطاف پذیری ناحیه ی تناسلی افزایش می یابد.
چکیده مطلب
انتخاب راهکار مناسب برای درمان خشکی واژن نیاز به بررسی های پزشکی و تجویز متخصص زنان و زایمان دارد. بنابراین توصیه می شود تا از درمان های خودسرانه بپرهیزید تا شدت و میزان عوارض موجود را افزایش ندهید.